Bu hafta ne oldu

Geride bıraktığımız haftada yurt içinde enflasyon verisi takip edilirken, küresel piyasalarda ABD tarım dışı istihdam verisi ön plana çıktı. ABD'de bugün açıklanan tarım dışı istihdam, Haziran ayında beklentilerin altında 209 bin kişi arttı. İşsizlik oranı ise %3,7’den %3,6’ya geriledi. Ortalama saatlik kazançlar aylık %0,36 ve yıllık %4,35 arttı. Küresel piyasalarda hafta genelinde karışık bir seyir izlendi. Türkiye’de tüketici fiyat endeksi, Haziran ayında beklentilerin altında aylık %3,92 artarken, yıllık enflasyon %38,21 seviyesine geriledi. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), aylık %6,50 ve yıllık %40,42 artış gösterdi. Çarşamba günü kurumlar vergisi, KKM uygulamasına ilişkin esasların belirlenmesi, MTV konuları ile memur ve emeklilerin maaş artışlarını da içeren 17 maddelik torba yasa teklifi TBMM Başkanlığı'na sunuldu. En düşük memur maaşının 22 bin liraya yükseltilmesini de içeren torba yasada yer alan teklife göre; motorlu taşıtlar vergisi, bir sefere mahsus olmak üzere, yıl sonuna kadar yeni tescil edilecek araçlar ve mevcut trafiğe kayıtlı araçlar için iki katına çıkarıldı. 2023 yılı için belirlenen genel kurumlar vergisi oranı %20’den %25’e yükseltilirken, daha önce bankalar, finansal kiralama, faktöring, elektronik ödeme şirketleri, sermaye piyasası kurumları ve sigorta şirketleri için %25 olan bu oran, %30’a yükseltildi. Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararına göre; mal ve hizmetlerde uygulanan %18'lik katma değer vergisi (KDV) %20'ye çıkarıldı. Bazı mal ve hizmetler için uygulanan %8'lik KDV ise %10'a yükseltildi. 492 Sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı tarifelerde yer alan maktu harç tutarı %50 artırıldı. Haftaya pozitif başlayan ve hafta genelinde alıcılı seyrini sürdürerek 6.6223,26 ile rekor tazeleyen BİST100 Endeksi, %7,43 kazançla 6.187,09 puandan günü tamamladı. 25,83’lü seviyelerden haftaya başlayan Dolar/TL, 26,3537 ile rekor tazelerken, Euro/TL, hafta içinde 28,70 sınırını aştı. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 23-30 Haziran 2023 haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 123,6 milyon dolar hisse senedi alımı, 27,0 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) alımı ve 0,5 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 653 milyon dolar artarak 102.601 milyon dolara yükselirken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 297 milyon dolar azalarak 65.708 milyon dolara geriledi. Kur korumalı mevduat (KKM), 19.786 milyon TL artarak 2.739 milyar TL ile rekor tazeledi. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı tekrar 500 sınırının üzerine çıktı.

Uzun vadede ne bekliyoruz

6,32x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %16,4 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

TCMB, 2022 yılının ilk toplantısında ise faizi değiştirmeyerek %14 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 17 Şubat, 17 Mart, 14 Nisan, 26 Mayıs, 23 Haziran ve 21 Temmuz tarihli toplantılarında değişiklik yapmayarak %14 olarak sabit bıraktı. TCMB, 18 Ağustos’ta 100, 22 Eylül’de 100, 20 Ekim’de 150 ve 24 Kasım tarihli toplantısında 150 baz puan indirim yaparak politika faizini %9,00 seviyesine çekerken, 22 Aralık’taki 2022 yılının son toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %9,00 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, 19 Ocak’taki 2023 yılının ilk toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %9 seviyesinde tutarken, 23 Şubat toplantısında 50 baz puan indirerek %8,50 seviyesine çekti. 23 Mart, 27 Nisan ve 25 Mayıs tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek %8,50 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 22 Haziran tarihli toplantısında politika faizini 650 baz artırarak %15 seviyesine çıkardı.

Haziran ayında %3,92 artan TÜFE’nin Haziran 2023 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Temmuz ayında %2,51, 2023 yılı sonunda %38,55 ve 12 ay sonrasında %30,65 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2023 sonunda 26,18, 12 ay sonrasında ise 28,99 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2023 sonunda 40,3 milyar dolar, 2024 yılında ise 27 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2023 ve 2024’te sırasıyla %3,8 ve %4,5 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %17,56, 3 ay sonrasında %21,65 ve 12 ay sonrasında ise %19,30 olması beklenmektedir.

Kaynak:BMD Araştırma