Küresel çapta Delta varyantı etkisi

Küresel çapta Delta varyantı kaynaklı zayıflamaya işaret eden verilere piyasanın negatif tepki vermediğini izliyoruz. Dün yatay kapatan ABD vadelileri bu sabah %0,2 civarında yükselişte. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi de Çin öncülüğünde yaklaşık aynı oranda alıcılı. Dün ABD'de açıklanan Conference Board tüketici güveni ve bu sabah Çin'de açıklanan özel sektör PMI verisi beklentilerin altında kalmıştı. Bugün de küresel çapta ağustos ayı PMI rakamları ve ABD'de ADP özel sektör istihdam verisi takip edilecek. Yurtiçinde de sabahtan ağustos ayına ilişkin PMI ve ikinci çeyrek büyüme verisi izlenecekken, öğleden sonra TCMB, yatırımcı ve ekonomistlerle bir toplantı düzenleyecek. Yurtdışı borsalardaki görünüş ve TL varlıklara yönelik pozitif algı ile birlikte BIST100 endeksi güne alıcılı bir görüntü ile başlayabilir. Dün, daha önce direnç yaptığı yatay seviyelerin hafif de olsa üzerinde kapatan endekste işlem hacmi 15milyar TL ile ağustos ortalaması olan 14,1milyar TL'nin üzerinde gerçekleşti. Hacim halen çok güçlü olmasa da kısa dönemli ortalamalarının üzerinde gerçekleşen dünkü işlem miktarı, endeksi mart ayından kalan ve 1.492/1.511 bölgesinde bulunan boşluğu hedeflemesi için yetebilir.

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.  

MAKROEKONOMİ

   

Dün Euro Bölgesi'nde ağustos ayına ilişkin öncü TÜFE verisi izlendi. TÜFE öncü verilere göre ağustosta %2,2'den %3'e yükselerek son 10 yılın en yüksek seviyesinde gerçekleşti. Veriye bakıldığında enerji fiyatları yıllık %15,4 arttı. Hizmet fiyatları ise yıllık %1,1 arttı. Gıda, enerji, tütün ve alkolü dışlayan çekirdek enflasyon ise ağustosta %0,7'den %1,6'ya yükseldi. ECB de Fed'e benzer şekilde açılma ile enflasyonist baskıların azalacağı yönünde görüş bildirmekte fakat enflasyonun seyri şahinler ve güvencin üyeler arasında varlık alımı azaltımına yönelik tartışmaları belirginleştirebilir. Bir sonraki ECB toplantısı 9 Eylül'de. 

ABD'de Delta varyant yayılımı tüketici güveni üzerinde etkili olmaya devam etmekte. Ağustosta Conference Board tüketici güveni 125,1'den 113,8'e geriledi. Cari duruma ilişkin endeks 157,2'den 147,3'e gerilerken, beklentiler endeksi ise 103,8'den 91,4'e geriledi. Daha önce açıklanan Michigan Üniversitesi tüketici güveni endeksi de ağustosta benzer şekilde son 10 yılın en düşük seviyesi olan 70,3'e gerilemişti.

Ayrıca ABD'de ağustos ayına ilişkin Chicago PMI 73,4'ten 66,8 seviyesine geriledi ancak büyüme bölgesindeki güçlü seyrini sürdürdü. Anket katılımcısı firmalar, üretim artış hızı düşerken sipariş yığılmalarının keskin bir şekilde yükseldiğini bildirdi. Firmalar, mevcut ham madde ve işçi arzının yeni siparişlere ayak uydurmak için yeterli olmadığını belirtti. Firmalar, girdiler için daha yüksek maliyetler bildirmeye devam ettiğinden girdi alımları fiyatları endeksi 1979'dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Yurt içinde temmuz ayında ihracat aylık %16,9 azalırken, yıllık bazda ise %10,2 artı ve 16,4 milyar USD seviyesinde geldi. Aylık bazda gerilemeye rağmen ihracat tarihi ortalamalarının üzerinde. 12 aylık kümülatif ihracat ise ilk kez 200 milyar USD'yi aştı ve rekor seviyesini yeniledi.
 
İthalatta temmuz ayında ise aylık %8,6 düşüş görmekteyiz fakat yıllık bazda %10,2 artış görmekteyiz. Tarihi ortalamalara göre yüksek seyretmeye devam etmekte. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ihracat aylık %1,1 düşerken, ithalat ise aylık %4,2 arttı.
 
Dış ticaret açığı temmuz ayında aylık %48,7, yıllık ise %51,3 artarak 4,3 milyar USD'ye çıktı. 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı 48,6 milyar USD olurken, GSYH oranı da temmuzda %6,7 seviyesine yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %79,3 ile yılın en düşüğünde.


 
Hatırda Kalması Gerekenler
 
Altın ithalatında olumlu görünüm devam etmekte. Geçen sene dolarizasyonla birlikte artış kaydeden altın ithalatı, temmuz ayında 2016'dan beri en düşük seviyede.
 
Dikkat çekici olarak artan ekonomik aktivite ve petrol fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle enerji ithalatının salgın sonrası en yüksek seviye olan 4 milyar USD olduğunu görmekteyiz. Ağustos ayında ise Delta varyantın küresel ekonomik toparlanmaya dair yarattığı endişelerle Brent petrol fiyatında düşüş gördük. Bu açıdan önümüzdeki ay enerji ithalatı düşebilir fakat yüksek seviyelerini koruyacaktır.
 
İthalatta kısmi düşüş görsek de yüksek seviyeler korunmakta. Alınan makroihtiyati tedbirlerle tüketim malı ithalatında yavaşlama görülmekte fakat mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ithalat verisinde aylık artış görülmekte. Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanı Elvan, bireysel kredilerin sınırlandırılmasına yönelik geçen hafta çalışma sinyali vermişti. Bu açıdan önümüzdeki dönemde alınacak tedbirlerle ithalattaki yavaşlamanın özellikle tüketim malı kaynaklı belirginleşmesi beklenebilir.
 
Artan Delta varyant yayılımına rağmen güçlü küresel taleple ağustos ayında günlük verilere göre ihracatın aylık bazda tekrar artacağını ve 19 milyar USD seviyesini aşacağını düşünmekteyiz. Özellikle bayram nedeniyle resmi tatil gün sayısının fazla olmasının da etkisiyle temmuzda ihracatta bir yavaşlama görmüştük fakat yine de tarihi ortalamalara göre yüksek seviyelerde.
 
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın Eylül-Kasım dönemi iç borçlanma stratejisinde, eylül ve ekim aylarına ilişkin borçlanma hedefinin aşağı çekildiği gözlendi. Bu kapsamda, daha önce eylül ayı için açıklanan 45 milyar TL'lik iç borçlanma hedefi 40 milyar TL'ye, ekim ayı için açıklanan 53,4 milyar TL'lik iç borçlanma hedefi ise 47,4 milyar TL'ye indirildi.

• Bu kapsamda, eylül ayında 35,9 milyar TL'lik iç borç servisine karşılık 40 milyar TL iç borçlanma hedefleniyor. Ekim ayında 46,2 milyar TL'lik iç borç servisine karşılık 47,4 milyar TL iç borçlanma planlanıyor. Kasım ayında ise 11,1 milyar TL'lik iç borç servisine karşılık 20 milyar TL iç borçlanma öngörülüyor.

 
Bugün veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında TSİ 16.45'te ağustos ayına ilişkin imalat sektörü PMI nihai verisi açıklanacak. ABD'de ağustos ayına ilişkin öncü imalat PMI, 63,4'ten 61,2 seviyesine gerilemiş ve imalat sektöründe büyüme hızının kısmi yavaşladığına işaret etse de güçlü büyüme bölgesindeki seyrini sürdürmüştü. İmalat PMI güçlü kalmasına rağmen fabrika faaliyetlerinde 4 aydaki en yavaş büyümeye işaret etmişti.

Ayrıca TSİ 17'de ABD'de ağustos ayına ilişkin ISM imalat sanayi PMI endeksi verisi takip edilecek. ABD'de temmuz ayına ilişkin ISM imalat sanayi PMI endeksi, 60,6'dan 59,5 seviyesine sınırlı gerilemişti, ancak büyüme bölgesindeki güçlü seyrini sürdürmüştü. Endeksin kısmi gerilemesinde, yeni siparişler, üretim ve tedarikçi teslimatlarının önceki aya göre daha yavaş artması ve stokların daralması etkili olmuştu. Öte yandan, istihdam toparlanmış ve fiyat baskılarının hafiflediği gözlenmişti. ISM İmalat Sanayi PMI'ın ağustosta 58,6 seviyesine hafif gerilemesi bekleniyor.

Bunun yanında, TSİ 15.15'te ABD'de ağustos ayına ilişkin ADP özel sektör istihdam verisi açıklanacak. ADP özel sektör istihdam, haziranda 680 bin kişi artışın ardından temmuzda 995 bin kişi artması beklenirken son dönemde artan Delta varyant kaynaklı vakaların etkisiyle 330 bin kişi artışla beklentilerin oldukça altında artış kaydetmişti. Ülke genelinde vakalar arttıkça ve birçok işletmenin personel artırma girişimlerine ve rekor sayıdaki iş ilanlarına rağmen istihdam imkanı sağlama hızında azalma gözlenmişti. Ayrıca özellikle otomobil sektöründe devam eden hammadde sıkıntıları imalat sektörü istihdamını olumsuz etkilemeye devam etmişti. Hizmet sektöründe ise, eğlence ve konaklama, eğitim, sağlık, ticaret, ulaşım ve kamu hizmetleri kaynaklı 318 bin kişilik istihdam artışı olurken, reel sektörde ise imalat sanayi ve madencilik kaynaklı 12 bin kişilik sınırlı istihdam artış kaydedilmişti. Ağustos ayına ilişkin ADP özel sektör istihdamın ise 613 bin kişi artış sergilemesi bekleniyor. 
Bunun yanında, TSİ 19'da Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic'in konuşması takip edilecek.

Avrupa tarafında, bölge genelinde ağustos ayına ilişkin imalat PMI nihai verileri açıklanacak. Euro Bölgesi imalat PMI öncü verileri, Almanya öncülüğünde ağustos ayında zirvelerinden gerileyerek ekonomik toparlanma hızında yavaşlamaya işaret etmişti. Bununla birlikte temmuz ayındaki zirve seviyelerinden gevşeyen PMI verileri halihazırda tarihsel ortalamaların belirgin üzerinde seyrederek üçüncü çeyrekte güçlü bir büyüme beklentisinin sürmesini sağlamıştı. Euro Bölgesi'nde hizmet PMI verilerine nazaran tedarik zincirindeki sıkıntılarla imalat PMI verilerinde hız kesme daha çok ön plana çıkmıştı.

Ayrıca TSİ 09'da Almanya'da temmuz ayına ilişkin perakende satışların aylık bazda -%0,9 oranında gerilemesi ve yıllık bazda ise artış hızının %6,2'den %3,7 seviyesine yavaşlaması bekleniyor. Bunun yanında, TSİ 12'de Euro Bölgesi'nde temmuz ayına ilişkin işsizlik oranının %7,7'den %7,6 seviyesine gerileyerek düşüşünü sürdürmesi bekleniyor. Ayrıca TSİ 15'te ECB Yönetim Konseyi Üyesi Jens Weidmann'ın konuşması takip edilecek.

Diğer yandan, bugün OPEC+ Grubu Toplantısı takip edilecek. OPEC+ Grubu üyeleri, önümüzdeki bir kaç ay boyunca günde 400 bin varillik üretim artışı kararını yeniden gözden geçirmek üzere toplanacaklar. Biden, artan petrol fiyatlarının küresel ekonomik toparlanmaya karşı bir tehdit olduğu görüşünü savunarak OPEC üyelerinden bunun önüne geçmek için petrol üretimini arttırmaları çağrısında bulunmuştu. OPEC+ Grubu üyelerinin bu günkü toplantıda petrol fiyatlarının yükselmesiyle petrol arzını artırma planına bağlı kalmaları bekleniyor.
 
Yurt içi tarafta ise, TSİ 10'da yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyüme verileri açıklanacak. 2021 yılının birinci çeyreğinde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, çeyreksel %1,7 artış gerçekleştirmişti. Ekonomi, birinci çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %7 ile son 12 çeyreğin en yüksek büyümesini kaydetmişti. Stoklar hariç bütün alt kalemler, büyümeyi pozitif etkilerken, yıllık %7 büyümenin kaynaklarına baktığımızda tüketim +4,7 puan (özel tüketim 4,5 puan, kamu tüketimi 0,2 puan), sıkı finansal koşullara karşın yatırımlar +2,9 puan büyümeyi olumlu etkilemişti. Stokların eritilmesi büyümeyi -1,5 puan aşağı çekerken, net ihracat +1,1 puanla 2019 yılının 3. çeyreğinden bu yana ilk kez büyümeye pozitif katkı yapmıştı.

• İkinci çeyrekte ise büyüme yılın başlangıcındaki öngörülerden daha iyi seyretti. Sıkı finansal koşullara ve zaman zaman uygulanan salgın tedbirlerine karşın hazirandaki açılmanın da pozitif etkisiyle iç talepte belirgin bir yavaşlama olmaması ve özellikle ihracatın güçlü seyretmesi ikinci çeyrekte iktisadi faaliyeti destekledi. Geçen sene salgını derinden hissettiğimiz ikinci çeyreğin yarattığı baz etkisiyle de yıllık büyümenin %20'nin üzerinde gelmesi beklenmekte. Çeyreklik olarak da %1 civarında bir büyümenin mümkün olabileceği öngörülmekte.
• Hazine ve Maliye Bakanı Elvan, son konuşmasında büyüme trendinin 3. çeyrekte de devam ettiğini ve dışsal bir şok olmaması durumunda yıl sonunda %8 üzerinde bir büyüme rakamı beklediklerini ifade ederken, büyümenin temel sürükleyicilerinin yatırımlar ve dış talep olduğunu belirtmişti.

Ayrıca TSİ 10'da ağustos ayına ilişkin İSO Türkiye imalat PMI verisi açıklanacak. ISO İmalat PMI, temmuzda 51,3'ten 54 seviyesine yükselerek, sektörün faaliyet koşullarında ocak ayından bu yana en güçlü iyileşmenin yaşandığına işaret etmişti.
 

ŞİRKET HABERLERİ 

Netaş Telekomünikasyon (NETAS, Pozitif): Vakıfbank'ın (VAKBN, Nötr), Genel Müdürlük binalarında ve 934 şubesinde yer alan yaklaşık 91.500 adet BT Donanım Envanterinin, parça ve konsinye cihaz dahil Saha Bakım ve Onarım hizmetini 3 yıl süre ile sürdürmek üzere Vakıfbank ile Şirket arasında bir sözleşme imzalanmıştır.

10 Ağustos 2021 Tarihli Vakıfbank Raporumuz için tıklayınız…

SEKTÖR HABERLERİ 

Bankacılık: BDDK, 2021 yılının Temmuz ayına ait Bankacılık Sektörü verilerini açıkladı. Buna göre;  Haziran ayındaki oldukça yüksek karın ardından (dönem sonu olması nedeniyle yapılan düzenlemelerin de katkısıyla) Bankacılık sektörünün Temmuz ayı net dönem karı bir önceki aya göre %29,4 oranında azalarak 6,4 milyar TL'ye gerilemiştir. TÜFE endeksli tahvillerin devam eden katkısının yanı sıra TL kredilerden elde edilen faiz geliri ile artamaya devam eden net faiz gelirleri ve düşüş gösteren karşılık giderleri karı desteklerken, baz etkisiyle azalan net ücret ve komisyon gelirleri ile artan ticari zarar kalemi karın daha yüksek gelmesini engellemiştir. Temmuz ayında net faiz gelirleri aylık bazda %9,4 oranında artış kaydetmiş ve 19,7 milyar TL'ye yükselmiştir. Haziran ayında açılan ekonomi ve dönem sonu olması nedeniyle görece yüksek gerçekleşen net ücret ve komisyon gelirleri temmuz ayında %7,2 oranında gerilemiş ve 5 milyar TL'ye düşmüştür. Öte yandan, haziran sonunda dönem sonu karşılık düzenlemesi ile yüksek gelir yazılan diğer faaliyet gelirlerinde temmuz ayında %39 oranında düşüş gözlenirken, operasyonel giderler %3 oranında artış kaydetmiştir. Ticari zararın 3,45milyar TL artarak 7,5 milyar TL'ye yükselmesi ise karı baskılamıştır. Karşılık giderlerinin %35,3 oranında düşerek 5 milyar TL'ye gerilemesi ise dönem karını desteklemiştir. Temmuz ayında özel sektörün net dönem karı aylık bazda %10,4 oranında azalarak 5,2 milyar TL'ye gerilerken, kamu bankalarının karı %63,3 oranında düşmüş ve 1,2 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.  Temmuz ayı karı sonrasında bankacılık sektörünün Ocak - Temmuz 2021 dönemi net karı yıllık %3,1 oranında artarak 40,2 milyar TL'ye yükselmiştir. Özel bankaların karı 31,6milyar TL ile yıllık %34,9 oranında artarken, kamu bankalarının karı aynı dönemler itibarıyla %44,8 oranında düşerek 8,6 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Temmuz ayında bankacılık sektörünün TL kredileri %0,4 oranında büyürken; tüketici kredileri, ihtiyaç ve diğer krediler öncülüğünde %1 artmıştır. Kredi kartlarında %5,1'lik artış gözlenirken, kobi kredileri düşüş göstermiştir. YP mevduatlarda ise kurun da etkisiyle düşüş kaydedilmiştir. Fonlama tarafında bakıldığında, TL mevduatlarda %2,9 oranında büyüme görülürken, kurdaki düşüşe karşın YP mevduatlar yatay seyretmiştir. Böylelikle bankacılık sektörünün kredi/mevduat oranı 220 baz puan azalarak %96,9 olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık sektörünün kümülatif özsermaye karlılığı düşen aylık kara karşın 20 baz puan artışla %11,5'e yükselmiştir. Aktif karlılık ise %1,1 ile yatay kalmıştır. Öte yandan, enflasyona endeksli tahvillerin önemli katkısıyla net faiz marjı %3'e kadar yükselmiştir. Bankacılık sektörü sorunlu kredi oranı tarafında ise önemli bir değişim gözlenmemiş ve takipteki krediler oranı  %3,66 olarak gerçekleşmiştir. Son olarak, sermaye yeterlilik oranı temmuz ayında %17,45 olarak gerçekleşmiştir. Öncü göstergeler ekonomik aktivitedeki toparlanmanın devam ettiğine işaret ederken, net ücret ve komisyon gelirlerinde güçlü seyir sürebilir. Diğer yandan, net faiz gelirlerinde, kredi fiyatlamalarının olumlu etkisi ve artan enflasyon beklentilerine paralel TÜFE endekslilerin desteği sürebilecekken, ağustos ayı sonrasında TCMB'nin faiz kararı net faiz gelirlerinin seyri açısından önemli olacaktır. Ayrıca, Ağustos ayında kurdaki stabilitenin devam etmesiyle ticari zarar kaleminde düşüş öngörülürken, kredi risk maliyetinde de iyileşme beklenmektedir. Kredi ödemelerindeki gecikmelere yönelik getirilen esnekliğin eylül sonuna kadar uzatılması ve takip hesaplarındaki gün sayısının da artmasıyla aktif kalitesinde bir bozulma şu aşamada gözlenmeyebilir ki ekonomik aktivitedeki temponun devam etmesi beklenmekte. Bu kapsamda, teknolojik yatırımların geri dönüşleri de devam ederken artan verimlilikle birlikte Bankacılık sektörünün operasyonel anlamdaki karlılığı artmaya devam edebilir.

Gübre Sektörü: Rekabet Kurulu tarafından gübre sektöründe faaliyet gösteren 7 teşebbüs hakkında soruşturma açılmasına karar verildi. Rekabet Kurumunun internet sitesinde yer alan duyuruya göre, gübre sektöründeki fiyat artışlarının Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un "Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar" maddesi kapsamında incelenmesi amacıyla yürütülen ön araştırma Rekabet Kurulunca karara bağlandı. Ön araştırmada elde edilen bilgi, belge ve yapılan tespitleri müzakere eden Rekabet Kurulu, bulguları ciddi ve yeterli bularak, Bandırma Gübre Fabrikaları AŞ, Ege Gübre Sanayii AŞ, Eti Bakır AŞ, Gemlik Gübre Sanayi AŞ, Gübre Fabrikaları TAŞ, İstanbul Gübre Sanayii AŞ ve Toros Tarım Sanayi ve Ticaret AŞ hakkında soruşturma açılmasına karar verdi. Duyuruda, söz konusu kararın bilgilendirme içerikli olduğu ve hakkında soruşturma açılan teşebbüslerin ya da teşebbüs birliklerinin 4054 sayılı Kanun'u ihlal ettikleri, Kanun kapsamında ceza yaptırımı ile karşı karşıya kaldıkları veya kalacakları şeklinde yorumlanamayacağı belirtildi. Kaynak:AA

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

ARD Bilişim (ARDYZ): Şirket, Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü ile " Ölçeklenebilir Veri Depolama Sistemi Alımı" işine ait sözleşmeyi 6,1mn TL (KDV Dahil) bedelle 31.08.2021 tarihi itibariyle imzalamıştır.

VBT Yazılım (VBTYZ): VBT Yazılım, Enerjisa Enerji'nin (ENJSA) doğrudan ortaklığı altında olan ve ilgili elektrik dağıtım bölgelerinde dağıtım faaliyeti ile iştigal eden Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş., İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş. ile imzalanan "Disk Depolama Hizmeti Alımı Sözleşmesi" kapsamında sistem kurulumları tamamlanmış, uygulama testleri başarı ile tamamlanmış, onay alarak hizmet kullanılmaya başlamış ve faturalama sürecine geçilmiştir. "Disk Depolama Hizmeti Alımı Sözleşmesi" uyarınca 36 ay boyunca sürecek hizmetin yaklaşık toplam değerinin 897.000 USD olması beklenmektedir.
   

FAİZ PİYASALARI
 

Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %19 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 62 milyar TL'lik (%19'dan, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı, toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 325 milyar TL oldu.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %1,28 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %1,27-%1,31 bandında hareketin ardından %1,31 seviyesinden günü kapattı. 

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta sınırlı değişimler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta ise düşüşler görüldü. sınırlı düşüşler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta 7 baz puana varan sınırlı değişimler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta ise 20 baz puana yaklaşan düşüşler görüldü. 
 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak:Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı