Küresel piyasalar

Cuma günü piyasalarda neler oldu? ABD’de mart ayı sanayi üretim verisi beklenen seviyenin üzerinde aylık artış performans göstererek %0,4 artış kaydetti, tahminler aylık artışın %0,2 olması yönündeydi. Önceki ay %0,2 seviyesinde artış göstermişti. Mart ayı kapasite kullanım oranı da beklentilerin üzerinde artış göstererek %79,8 seviyesine ulaştı, beklentiler %79,1 olmasıydı. Şubat ayında bu oran %79,6 seviyesindeydi. Beklentilerden daha güçlü gelen kapasite kullanım oranı ve sanayi üretimi sonrasında Michigan Üniversitesi tarafından düzenlenen tüketici güveni endeksi öncü verisi de Nisan ayında 1,5 puan artış göstererek 63,5 seviyesine yükseldi. Beklentiler verinin Mart ayındaki 62,0 seviyesini koruması yönündeydi. Ankette tüketicilerin kısa vadede enflasyonun yüksek seyretmeye devam edileceği belirtildi. Michigan Üniversitesi mevcut ekonomik koşullar endeksi 2,3 puan artarak 68,6 seviyesine ulaştı.

Tüketici beklentileri endeksi ise Nisan ayı öncü veride 1,1 puan artarak 60,3 seviyesine yükseldi. 
Ayrıca, perakende satışlar Mart ayında aylık bazda %1 azalış göstererek %0,5 olan beklentinin üzerinde bir azalış gösterdi. Böylece Şubat ayında %0,2 gerileyen perakende satışlar üst üste iki ay gerileyerek hanehalkı harcamalarında yaşanan soğumayı işaret etti. Azalışta; benzin istasyonları, inşaat malzemeleri, bahçe ekipmanları, elektronik ve beyaz eşya, mobilya ile giyim mağazaları ve otomobil bayilerindeki satışlar öne çıktı. Fed yetkilisi Bostic, Fed’in bir faiz artışından sonra ara verip değerlendirme yapabileceğine işaret etti. Fed’in ekonomik zararlardan kaçınmak için ekonomiyi, enflasyon patikasını ve faiz artırımını duraklatmayı değerlendirmesi gerekeceğini belirtti. Geçen yıldaki yapılan faiz artışlarının etkisinin şimdi görüldüğünü ve tam etkisini görmenin ise zaman alacağını ifade etti. 

JP Morgan, Citigroup ve Wells Fargo'nun net karları, faiz oranlarındaki artışın etkisiyle bu yılın ilk çeyreğinde artış kaydetti. JP Morgan’dan yapılan açıklamaya göre, kurumun bu yılın ilk çeyreğindeki net karı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %52 artarak 12,6 milyar dolara çıktı. Citigroup’un ilk çeyrekte net karı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %7 artarak 4,6 milyar dolara yükseldi. Wells Fargo’nun net karı ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla %32 artarak 4,9 milyar dolara çıktı. ABD hisse senedi endeksleri kapanışlarında S&P 500 endeksi %0,21 azalışla 4.138 seviyesinde kapatırken, Dow Jones endeksi de %0,42 azalışla 33.886 seviyesine geriledi. Nasdaq endeksi ise %0,35 değer kaybederek 12.123 seviyesine geriledi. ABD tahvil piyasasında 10 yıllık tahvil faizleri %3,51 seviyesine hafif yükselirken, 2 yıllık tahvil faizler de %4,10 seviyesine ulaşarak haftayı kapattı. VIX endeksi 0,73 puan gerileyerek 17,07 seviyesinde kapandı. 

Avrupa piyasaları hafta başından beri alıcılı seyrini Cuma günü de sürdürdü. Detayına bakıldığında; Dax %0,50 artışla 15.808 seviyesine yükseldi. FTSE 100 endeksi %0,36 artışla 7.872 ve CAC 40 endeksi ise %0,52 artışla 7.520 seviyesinden kapandı. AMB Yönetim Konseyi üyeleri Nagel, Scicluna, Holzmann ve Kazaks Cuma günü yaptıkları değerlendirmelerde, bankanın enflasyona karşı daha fazla adım atması gerektiğini ifade ettiler. Nagel Euro Bölgesi’nde çekirdek enflasyonun hala çok yüksek olduğuna işaret ederek daha gidecek yolun olduğunu belirtirken, Scicluna da çekirdek enflasyonun henüz tepe yapmadığından endişeli olduğunu dile getirdi. Konsey üyeleri, 4 Mayıs’taki ECB toplantısında 50 baz puanlık bir faiz artışını destekler nitelikte duruş sergilediler. Cuma günü Almanya’da açıklanan toptan satş fiyat endeksi aylık ve yıllık bazda beklentilerin altında artış kaydetti. Beklenti aylık bazda %2,5 artması yönündeyken gerçekleşme %0,2 oldu. Yıllık bazda ise geçen ay %8,9 artan toptan satış fiyat endeksi Mart ayında %2,0 seviyesinde artış gösterdi.

Bugün ne bekliyoruz? Bu sabah Asya piyasalarında karışık seyir gözleniyor. Detaylarda; Shanghai endeksinde %0,98 ve Hang Seng endeksinde %0,68’lik artışlar görülüyor. Nikkei tarafında %0,04’lük, Kospi endeksinde %0,23’lük ve Nifty 50 endeksinde %1,02’lik kayıplar yaşanıyor. ABD vadeliler cephesinde ise hafif alıcılı seyir takip ediyoruz. Bugün ABD’de Nisan ayı Empire imalat endeksi ve NAHB konut piyasası endeksi takip edilecek. Beklentiler Empire imalat endeksinin -18 puan, NAHB konut piyasasının ise 45 puan olarak gerçekleşmesi yönünde. Gelecek gündemde neler var? Yarın Çin’de 1.çeyrek büyümesi, yıllık sanayi üretimi, sabit sermaye yatırımları ve perakende satış verileri açıklanacak. GSYİH’nin 1.çeyrekte yıllık bazda %3,9 artış kaydetmesi bekleniyor. Geçen çeyrek gerçekleşme ise %2,9 seviyesindeydi. 

Euro bölgesinde Zew beklenti anketi ve dış ticaret dengesi verilerinin açıklanması bekleniyor. Almanya’da Zew beklenti anketi takip edilecek. ABD’de inşaat izinleri ve konut başlangıçları verileri aylık bazda takip edilecek. Geçen ayki gerçekleşmeler sırasıyla %15,8 ile %9,8 artış yönündeydi, Mart ayı beklentisi %6,1 ve %3,1 azalışlar göstermeleri yönünde. Çarşamba günü Japonya’da kapasite kullanım oranı, sanayi üretimi ve dış ticaret dengesi verileriyle ihracat ve ithalattaki yıllık değişim verileri açıklanacak. Euro bölgesinde 12:00’da TÜFE ve çekirdek TÜFE verileri açıklanacak. Çekirdek TÜFE için beklentiler %5,7 olması yönünde önceki ay da bu seviyede gerçekleşmişti. Manşet TÜFE’nin yıllık bazda %6,9 artması beklenirken önceki ayki gerçekleşme yine aynı seviyedeydi. AMB yetkilisi Schnabel’in konuşması takip edilecek. ABD tarafında ise Fed’in Bej kitabı yayımlanacak. Perşembe günü Japonya’da dış ticaret dengesi verisi, ithalat ve ihracattaki yıllık değişim oranlarıyla birlikte Tertiary sanayi endeksi açıklanacak. 
Euro bölgesi AMB toplantı tutanakları yayımlanacak. ABD’de tarafında Fed yetkilililerin konuşmaları, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, devam eden başvurular, Philadelphia Fed görünüm endeksi, mevcut konut satışları, öncü endeks açıklanacak. Haftanın son işlem gününde ise Japonya’da ulusal TÜFE, gıda dışı ulusal TÜFE ve gıda enerji dışı ulusal TÜFE verileri takip edilecek. Beklentiler sırasıyla önceki aya kıyasla ulusal TÜFE’nin 0,1 puan düşmesi, gıda dışı ulusal TÜFE’nin aynı kalması ve gıda enerji dışı ulusal TÜFE’nin 0,1 puan artması yönünde. Ayrıca Jibun bank imalat ve hizmet PMI verileri de açıklanacak. Euro bölgesinde ise S&P Global imalat ve hizmet PMI verileri takip edilecek. Beklentiler sırasıyla 47,9 ve 53,8 ile geçen ayki gerçekleşmelerin hafif üzerinde yer alıyor. ABD tarafında ise S&P Global imalat ve hizmet PMI öncü verileri açıklanacak. Beklentiler sırasıyla 49,2 ve 51,5 seviyesinde.

Cuma günü piyasalarda neler oldu? BIST 100 endeksi geçen Cuma günü %0,15 artışla 5.143,38 puandan başlangıç yaparken, gün içerisinde görülen satıcılı seyrin ardından %0,83 azalışla 5.092,88 seviyesinden kapattı. Haftanın son işlem gününde 48,8 milyar TL’lik düşük işlem hacmi dikkat çekti. Spor endeksi %1,47 artış ile ön plana çıkarken, bankacılık endeksi %1,59 azalışla ve sanayi endeksi ise %0,66’lık azalışla negatif performans sergiledi. Bugün ne bekliyoruz? ABD’de beklentiler üzerinde gelen sanayi üretimi verileri sonrasında BIST 100 endeksinde temkinli başlangıç görülebilir. Mart ayı konut satışları ve merkezi yönetim bütçe dengesi açıklanacak. Konut satışları Şubat ayında önceki yılın aynı ayına göre %18 oranında azalarak 80.031 adet olmuştu. 

İpotekli konut satışlarının bir önceki yılın aynı ayına göre %12,7 ve diğer konut satışlarının ise %19,3 oranında azalış kaydettiği görülmüştü. İlk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %18,8 azalarak 23.476 adet olurken, ikinci el konut satışları %17,7 düşüşle 56.555 adet olmuştu. Merkezi yönetim bütçe dengesi ise 170,6 milyar TL açık vermişti. Gelecek gündemde neler var? Salı günü saat 14:30’da Şubat ayı konut fiyatları endeksi açıklanacak. Bir önceki ay konut fiyatları endeksi aylık bazda %6,9 artış, yıllık bazda ise %153 artış olarak açıklanmıştı. Çarşamba günü saat 10:00’da tüketici güveni ve TCMB piyasa katılımcıları anketi yayımlanacak. Önceki ay tüketici güven endeksi 80,1 olarak gerçekleşmişti. Piyasa katılımcıları anketindeki 12 ay sonrası enflasyon ise %31,6 olarak tahmin edilmişti. Cuma günü bayram sebebiyle yurt içi piyasalar kapalı olacak.

ABD’de öncü veriler ekonomik aktivitenin soğuduğu yönünde sinyaller verse de tahvil piyasaları güçlü bankacılık karlarını fiyatlamayı tercih etti. Bankacılık sisteminin sağlamlığını işaret eden ilk çeyrek bilançoların ardından Fed’in faiz artırımı konusunda elinin rahat olabileceği yönünde oluşan algı tahvil faizlerinde yükselişe neden oldu. ABD 10 yıllık tahvil faizi 7 bp artışla %3,51 seviyesine yükselirken Almanya 10 yıllık tahvil faizi 5 bp artıila %2,43 seviyesinden işlem gördü Toparlanan küresel risk iştahı Türkiye’nin eurobond getirilerine ve risk primine olumlu yansıdı. 5 yıllık CDS 7 bp düşüşle 526 bp seviyesine çekilirken Eylül 2033 vadeli eurobond faizi 4 bp düşüşle %8,65 seviyesinden işlem gördü. 

Yurt içi tarafta BIST Kesin Alım Satım Pazarında işlem hacmi 4 milyar TL seviyesinde gerçekleşirken 2 yıllık tahvil faizi 72 bp düşüşle %15,89 , 10 yıllık tahvil faizi ise 52 bp düşüşle %12,48 seviyesinden günü tamamladı. TL likidite tarafında TCMB 55 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 61 milyar TL olarak yenilerken APİ ile haftalık repo fonlama tutarı 288,6 milyar TL seviyesine yükseldi. Ayrıca TCMB aynı gün valörlü swap işlemlerinden 9,7 milyar TL ilave fonlama sağladı. 
TCMB swap işlemleriyle piyasayı fonlamaya devam ederken, Cuma günü itibarıyla yaşayan swap işlemleri toplamı önceki haftaya göre 47,2 milyar TL azalarak 660,7 milyar TL seviyesine geriledi ve ABD doları bazında da 34,6 milyar Dolar seviyesinde gerçekleşti. Swap ve haftalık repo dahil toplam fonlama tutarı ise önceki haftaya göre 16 milyar TL azalarak 949,4 milyar TL seviyesinde oluştu. TCMB para politikası hedefleri çerçevesinde piyasa fonlama komposizyonunda swap ağırlığının önümüzdeki günlerde azalmaya devam etmesi beklenebilir.

Tarım ürünleri ÜFE’si Mart ayında aylık bazda %1,79, yıllık bazda %106,77 artış gösterdi. Sektörel bazda bakıldığında ise aylık bazda tarım ve avcılık ürünlerinde %1,64 artış, ormancılık ürünlerinde %3,96 artış ve balık ürünlerinde %6,72 artış görüldü. Yıllık bazda ise tarım ve avcılık ürünlerinde %110,7 artış, ormancılık ürünlerinde %31,6 artış ve balık ürünlerinde %67,4 artış kaydedildi. OSD verilerine göre, bu yılın ilk çeyreğinde toplam otomotiv üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre %21 artarak 366,6 bin, otomobil üretimi ise %34 artışla 222 bin adede yükseldi. Yılın ilk üç aylık döneminde ticari araç üretimi yıllık %6 artış gösterdi. Bu dönemde, ağır ticari araç grubunda üretim %19 artarken, hafif ticari araç grubunda üretim %5’lik büyüme kaydedildi. Otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı %74 seviyesinde gerçekleşti. Yılın ilk üç aylık döneminde toplam otomotiv ihracatı yıllık adet bazında %13 artarak 253,8 adet düzeyinde kaydedildi.

Türkiye Müteahhitler Birliği, 2023'ün ilk çeyreğine ilişkin sektör raporunu yayımladı. Raporda, bu yılın ocak-mart dönemi itibarıyla Türk inşaat sektörünün yurt dışında 4,1 milyar dolarlık 52 proje üstlendiği bildirilerek, sektörün yurt dışı pazarlara açılmasından bu yana ulaştığı uluslararası proje portföyü büyüklüğünün, 133 ülkede üstlenilen 11 bin 700 projeyle toplam 477 milyar dolar olduğu bilgisi paylaşıldı. Ayrıca, Rusya-Ukrayna savaşının da Türk yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinde oluşan kaybın sürdüğü de belirtildi. Su ürünleri ihracatı geçen yıl 1,5 milyar doları aşarken, sektör temsilcileri bu yıl 2 milyar dolarlık ihracat hedefinin yakalanacağını düşünüyor.

Singapur Merkez Bankası Cuma günü para politikasını değiştirmedi. Singapur Para Otoritesi, geçen yıl 14 yılın en yüksek seviyesine yakın seyreden enflasyonu dizginlemek için dört kez sıkılaştırmaya gittiği para politikasında, bu kez değişikliğe gitmedi. Merkez bankası, Singapur'daki çekirdek enflasyonun önümüzdeki birkaç ay içinde yüksek kalmasını ve yılın ikinci yarısında kademeli olarak düşmesini beklediğini söyledi. Güney Kore Merkez Bankası Başkanı Rhee, geçen hafta merkez bankasının para politikasını sabit tutmasına rağmen enflasyonla savaşın bitmediği konusunda uyardı. Bununla birlikte Rhee, planlanan bir OPEC+ üretim kesintisi ve Federal Reserve'in politikası dahil olmak üzere faktörlerin fiyat baskılarını daha da ağırlaştırabileceğini söyledi. Ülkede enflasyon oranı %6,3’ten %4,2’ye inmesine ve fiyatların soğuduğuna dair işaret vermesine rağmen bankanın hedefi olan %2’nin üzerinde olmaya devam ediyor.

AMB Başkanı Lagarde, Euro bölgesi ekonomisinin işgücü piyasasının güçlü kalmaya devam ettiğini, arz kısıtlarının çözüldüğünü ve enflasyonun ılımlı seyrederek önümüzdeki çeyreklerde toparlanacak gibi göründüğünü belirtti. Ayrıca dünya ekonomisinin beklenenden daha keskin bir şekilde zayıflaması halinde, Euro bölgesinin de büyümesini aşağı çekilebileceğini ifade etti. Bununla birlikte gecikmeli fiyat baskılarının ortadan kalkması ve sıkı para politikası talebinin giderek azalması halinde Euro bölgesi enflasyonunun düşmeye devam etmesini beklediğini belirtti. Almanya’da nükleer enerji dönemi sona erdi. İlgili nükleer santrallerinin işletmecilerinin yaptıkları açıklamaya göre, bu üç nükleer santralde cumartesi gecesi saat 12:00’den önce tüm reaktörler devre dışı bırakıldı. Buna göre, Almanya'da elektrik üretiminde nükleer enerji dönemi sona erdi.

Koza Altın (KOZAL, Pozitif): Koza Altın tarafından yapılan KAP açıklamasında Koza İpek Holding davasında Yargıtay'ın nihai kararını verdiği bildirildi. Buna göre, Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Ankara 24. Ağır Ceza Mahkemesi'nin aldığı müsadere kararını düzelterek onadı. TMSF’nin kayyım olarak görevlendirildiği Koza Holding bünyesindeki tüm şirketler, iyi niyetli pay sahiplerinin pay ve hakları korunmak kaydı ile Hazine'ye devredildi. Şirketin yönetimine ilişkin stratejik kararların alınmasına yönelik engellerin kalktığına ve bu aşamada şirketin satışının gündeme gelebileceğine işaret eden söz konusu gelişmenin hisse performansına etkisini pozitif olarak değerlendiriyoruz.

Alarko Holding (ALARK, Nötr): Şirket 14.04.2023 tarihinde pay başına 73,35 TL - 71,10 TL (ağırlıklı ortalama 72,09 TL) fiyat aralığından toplam 208.000 TL nominal değerli pay geri alımı gerçekleştirdi. Böylece toplam geri alınan payların sermayeye oranı %1,2679 'a ulaştı.

Bim (BIMAS, Nötr): Bim yönetim kurulunda nakit kar payı dağıtımının iki taksitte gerçekleştirilmesine, ilk taksidin 14 Haziran 2023 tarihinden itibaren her bir pay için brüt 2,00 TL, net ise 1,80 TL olarak, ikinci taksidin ise 20 Aralık 2023 tarihinden itibaren her bir pay için brüt 3,00 TL, net ise 2,70 TL olarak dağıtımına yönelik karar verdi. Toplam temettü verimliliği son kapanış fiyatına göre %3 temettü verimliliğine işaret ediyor.

Elite Naturel (ELITE, Nötr): Şirket yönetim kurulu pay başına brüt 0,4629629, net 0,4166666 TL kar payı dağıtımını genel kurulun onayına sunacağını açıkladı. Açıklanan temettü tutarı hissenin son kapanış fiyatına göre %2,88 temettü verimliliğine işaret ediyor.

Kaynak:Halk Yatırım
Hibya Haber Ajansı