Türkiye: Ekim ticaret açığı 7,87 milyar dolar

TÜİK’in Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturarak açıkladığı Ekim ayı GTS (Genel ticaret sistemi) dış ticaret verilerine göre; Türkiye’nin ihracatı 2022 yılının Ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %3 artarak 21,3 milyar USD olurken, aynı dönemde ithalat %31,4 artarak 29,2 milyar USD olarak gerçekleşmiştir. Böylece dış ticaret açığı, Ekim 2021 – Ekim 2022 dönemleri arasında %421,7 artmış ve 7,87 milyar USD olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise söz konusu dönemde %93,2’den %73’e gerilemiştir. 12 aylık toplamda, Eylül’de 96,7 milyar dolar olan dış ticaret açığı, Ekim’de bir önceki yılın aynı ayına göre %422 artarak 103,3 milyar dolara ulaştı.

Ekim ayı içerisinde en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya olurken, onu Irak, ABD ve Rusya takip etmektedir. Avrupa Birliği’ni oluşturan 27 ülkeye ihracat %3,4 azalarak 8,3 milyar USD olurken, AB’nin toplam ihracatımız içindeki payının %41,3’ten %38,7’ye gerilediği görülmektedir. İthalat kalemlerinde; Ekim 2022’de ilk sırayı Rusya alırken, onu Çin, İsviçre ve Almanya izlemiştir.

Ekim ayında ara malların (hammadde) toplam ithalat içindeki payı (%79,3) ve sermaye (yatırım) mallarının (%11,5) azalırken, tüketim mallarının (%9,1) payı artmıştır. Bu dönemde tüketim malları ithalatı, binek otomobillerin ve akaryakıt ürünlerinin etkisiyle yıllık bazda %39,3 artarken, yatırım malları ise sanayi ulaşım araç ve gereçlerindeki ivmelenmenin yardımıyla %26 artış göstermiştir. Ara malı ithalatı %31,4 büyürken, uluslararası ham petrol fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle yıllık büyüme önceki aylara göre hız kaybetmiştir.

Ekim ayında hem enerji açığının, hem de enerji dışı açığın büyümesi dış ticaret açığındaki büyümenin genele yayıldığını göstermektedir. Enerji ve altın hariç ihracat Ekim’de önceki ayıla %1 artarken, ilgili kategorideki ithalat artışı %12,8 oranında gerçekleşmiştir.

Türkiye'nin 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi, Milyon ABD Doları. Kaynak: TÜİK, Ticaret Bakanlığı, Tera Yatırım…

Talep göstergelerindeki yavaşlamanın etkisini hem ithalat, hem de ihracat rakamlarında görmekteyiz. Ancak dış talepteki belirgin yavaşlama ihracat açısından daha kayda değer negatif etkide bulunmaktadır. Ana ticaret ortağımız Avrupa başta olmak üzere beklenen resesyon dalgasından dolayı olumlu bir dış ekonomik performans beklememekteyiz. Bunun ihracatı sınırlayıcı etkilerini bu nedenle önümüzdeki dönemde de görebiliriz. İhracattan alacağımız katkı AB başta olmak üzere gelişmiş ekonomilerdeki ivme kaybı ve buna ek olarak TL de stabil kalırsa muhtemelen sınırlı olacakken, ithalat tarafındaki dengede halen fiyat etkisinin belirleyici olmasını bekleriz. Başta enerji ve hammadde fiyatları olmak üzere küresel enflasyonist ortam yüksek ithalat faturasına maruz kalmaya devam etmemize neden olabiliriz. Başta petrol fiyatları olmak üzere bu alandaki değişkenlerin gelecek dönem seyri önemlidir. Tüketim tabanlı ithalat tarafında ise iç talepteki yavaşlama bir miktar dengeleyici etki yapabilir. Bütün bu dengeler ışığındaki dış ticaret açığındaki yüksek seyrin ilerleyen aylarda da sürmesini bekleriz.

Kaynak:Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı