Türkiye: Kasım ticaret açığı 5,40 milyar dolar

TÜİK’in Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturarak açıkladığı Kasım ayı GTS (Genel ticaret sistemi) dış ticaret verilerine göre; Türkiye’nin ihracatı 2021 yılının Kasım ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %33,7 artarak 21,51 milyar USD olurken, aynı dönemde ithalat %27,3 artarak 26,91 milyar USD olarak gerçekleşmiştir. Böylece dış ticaret açığı, Kasım 2020 – Kasım 2021 dönemleri arasında %6,9 artmış ve 5,40 milyar USD olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise söz konusu dönemde %76,1’den %79,9’a yükselmiştir.

Kasım ayı içerisinde en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya olurken, onu İngiltere, ABD ve Irak takip etmektedir. Avrupa Birliği’ni oluşturan 27 ülkeye ihracat %28,2 artarak 8,56 milyar USD olurken, AB’nin toplam ihracatımız içindeki payının %41,5’ten %39,8’e gerilediği görülmektedir. İthalat kalemlerinde; Kasım 2021’de ilk sırayı Çin alırken, onu Rusya, Almanya ve ABD izlemiştir. Kasım ayında ara malların (hammadde) toplam ithalat içindeki payı artarken, sermaye ve tüketim mallarının payı azalmıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin ihracatının toplam ihracatımız içindeki payı %3,2 olurken, aynı grubun ithalatının toplam ithalatımız içerisindeki payı ise %11,3 olmuştur.

ÖTS’ye (Özel ticaret sistemi) göre, Türkiye’nin ihracatı 2021 yılının Kasım ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %33,1 artarak 20,37 milyar USD olurken, aynı dönemde ithalat %30,3 artarak 25,89 milyar USD olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise söz konusu dönemde %78,7 olmuştur.

İhracat, ithalat ve dış ticaret dengesi, Kasım 2021… Kaynak: TÜİK, Ticaret Bakanlığı, Bloomberg

Dış talep, Covid varyantlarının ve tedarik kısıntılarının yarattığı kısmi yavaşlama etkisi ile beraber ihracat tarafında belli oranda momentum yavaşlamasına neden olabilir. Bu kapsamda, dönemsel artış hızlarının ihracat pazarlarımızdaki kısmi yavaşlama etkisi ile indirgenebileceğini düşünmekteyiz. Yıllık bazda ise güçlü artış ivmesi devam etmektedir. Kasım ayında hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ekonomilere ihracatta bir miktar hızlanma gözlenmiştir. Aralık ayında ise, dönemsel etkilerin biraz daha gözle görülür şekilde gerçekleşmesini öngörüyoruz. Türkiye’nin ticaret ortaklarındaki toparlanma etkisi ihracat eğilimleri açısından halen belirleyici olacaktır. Orta ve uzun vade açısından ise, ihracata dayalı büyüme stratejisini içine alan yeni ekonomik model kapsamındaki fizibilite çalışmalarının etkilerini gözlemleyeceğiz. Bu kapsamda katma değerli yüksek teknoloji üretimi ve pazar çeşitlendirmesini kritik önemde görmekteyiz.

Enerji fiyatlarındaki artış, genel ithalat faturasını ve bunun üzerinden dış ticaret açığını artırmaktadır. Bu noktada, tüketim bazlı ithalatın özellikle döviz kurlarından kaynaklı etkiler ve makro ihtiyati düzenlemelerle yavaşlama eğiliminde olması ve altın ithalatının geçen yılki etkisinin elemine olması azaltıcı etki sağlarken, ham petrol fiyatlarındaki artış ve döviz kurunun katmanlı etkisiyle ara malı içindeki enerji faturasının ithalatı fiyat bazında artırdığı görülmektedir. Kasım ayında toplam tüketim malı ithalatı yıllık bazda %13,7 azalmıştır. Toplam enerji ithalatı ise %152,8 artarken, enerji hariç ara malı ithalatındaki artış ise %16,2 oldu. Türk lirasındaki değer kaybı Aralık ayında çok daha hızlı şekilde gerçekleştiği için, bunun yılın son ayına dair ithalat faturasını da yükseltici etkisini bekliyoruz. Bu noktada, temel unsurlarda iç tüketim yavaşladığı için yavaşlama görülürken talep esnekliği olmayan hammadde ve enerji ithalatında zorlayıcı etkiler görülmektedir. Bu kapsamda genişleyen enerji açığının ayrışım etkisini yansıtacağını düşünüyoruz.

İhracat ve ithalat gelişim hızı, Kasım 2021… Kaynak: TÜİK, Ticaret Bakanlığı…

Kaynak:Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı