Sahte gıda üretenlere ceza

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın gıda maddelerine yönelik denetimlerinin sonuçlarını ürün temelinde ortaya koyup marka ve üreticilerini gizlemesinin, vatandaşların bütün ürünlere kuşkuyla bakmasına yol açtığını kaydeden Sinan Aygün, "Bu durum dürüst çalışan üreticiyi, esnafı ve tüccarı da olumsuz etkiliyor. Bu yüzden bakanlık bu ürünlerin markasını, üreticisini, satıcısını kamuoyuna açıklamalıdır." temennisini dile getirdi. Aygün, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın yaptığı denetim ve analizlerde 1186 gıda ürününde olumsuzluk tespit edildiğini ve bu ürünlerin sahiplerine Bakanlığın 6,5 milyon lira idari para cezası uyguladığına işaret etti.

Tarım Bakanı Mehdi Eker'e bir mektup gönderen ATO Başkanı, sahte gıda üreten ve satanların, odaları tarafından da cezalandırılabilmesi için bu ürünlerin markalarının, üretici şirket ile satıcılarının isimlerinin kendilerine bildirilmesini istedi.

Sinan Aygün, Bakanlığın gıda denetimi programı kapsamında gerçekleştirdiği analizlerde ortaya çıkan olumsuz örneklerin, en başta mesleki etik kurallara uygun üretim ve ticaret yapan oda üyelerini rahatsız ettiğini savundu. Menfi örnekler sebebiyle tüketicilerin haklı olarak sergilediği güvensiz ve çekinceli yaklaşımın tüm ticaret erbabını olumsuz etkilediğini kaydederken, şunları söyledi:

''Analiz sonuçlarının kamuoyuna açıklanmasının ardından, tarafımıza, hem tüketicilerimizden hem de üyelerimizden sahte ve sağlığa zararlı gıda üreten markaların açıklanması ve cezalandırılması yönünde yoğun talepler gelmektedir. Bakanlığın açıklamasında pekmezlerin yüzde 34'ünün, balın yüzde 17'sinin, kanatlı etinin yüzde 18'inin standartlara uymadığı belirtiliyor. İncir ezmesinde, ballı çerezde, kırmızı pul biberde, Antep fıstığında aflatoksin olduğu; dondurmada, beyaz peynirde, tavuk ve hindi gibi etlerde mikrobiyolojik uyumsuzluk olduğu belirtiliyor. Kuru kayısı, ayçiçeği yağı, kızartma yağları, şeker ve şekerlemeler, süt ürünleri, hazır yemekler, tuz, kırmızı et ve et ürünleri, kuru incir, sade yoğurt, zeytinyağı, taze ıspanak, yöresel peynir, ekmek, Mısır, elma suyu, kuruyemiş, fındık, lokum ve helva gibi ürünlerde çeşitli olumsuzluklar bulunduğu belirtiliyor. Peki ama, hangi pekmez, hangi bal, hangi incir ezmesi, hangi peynir sorunlu? Sorunlu gıda maddelerinin markası ne; üreticisi, satıcısı kim? Markası, üreticisi, satıcısı bilinmediği için vatandaş bu ürünlerin tümünden uzak duruyor. Vatandaş sağlığından endişe ettiği için bunları yiyemez hale geldi. Bu durum bütün esnafın, tüccarın satışlarını olumsuz etkiliyor. Satışları azaltıyor."


ODALARIN VEREBİLECEĞİ CEZALAR


Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yasası'nın sorunlu mallar üretenler konusunda odalara 'ceza' yetkisi verdiğini aktaran ATO Başkanı Sinan Aygün, söz konusu kanunun bağlı oda ve borsalara 'meslek ahlakını ve disiplinini korumak, ticaret ve sanayinin kamu yararına uygun olarak gelişmesine çalışma' görevi verdiğine dikkat çekti. Aynı yasanın 'Disiplin ve Para Cezaları' ilgili 86'ncı maddesinde, "Oda ve borsa üyelerinden meslek onuruna veya meslek düzen ve geleneklerine uymayan eylem ve davranışlarda bulunanlarla, müşterisine karşı meslekî görevini yapmayan veya görevinin gerektirdiği dürüstlüğe uygun şekilde davranmayanlar hakkında bu Kanunda yazılı disiplin cezaları uygulanır." ifadelerine yer verildiğini kaydeden Sinan Aygün verilecek cezalarla ilgili olarak da şu bilgileri verdi:

"TOBB Yasası'nın 87'nci maddesinin (a) fıkrası söz konusu fiilleri işleyen üyelere 'uyarma cezası', (b) fıkrası 'kınama cezası', (c) fıkrası 'üyelikten geçici çıkarma cezası', (d) fıkrası ise 'üyelikten uzun süreli çıkarma' cezası öngörmektedir. Üyelikten geçici olarak çıkarılanlar bu sürede ihalelere giremeyecekleri gibi oda sicil belgesinin ibrazını gerektiren hiçbir işlemi yapamazlar. Yasanın 93'üncü maddesi de 'imalatta, mal ve hizmet arzında sağlık kurallarına uymayanlara, ölçü ve tartı aletlerini hileli bir şekilde kullananlara ve hileli, karışık ve standartlara aykırı ve kalitesiz mal imal edip satanlara yıllık aidatlarının on katı tutarında' idari para cezası verilmesini öngörüyor. Yani ürettiği ve sattığı gıda ürünleri analizlerde olumsuz çıkan üreticilere 5 milyar liraya kadar idari para cezası ve üyelikten çıkarma cezası verebiliriz. Bir yıl içerisinde ikinci defa aynı suçu işleyenlere ise 10 milyar liraya kadar para cezası ve üyelikten çıkarma cezası uygulanabilir."

ATO Başkanı Aygün, tüketicileri ve dürüst çalışan tüccar, esnaf ve sanatkârı korumak amacıyla yasaların verdiği tüm yetkileri kullanmaktan çekinmeyeceklerini belirtti. Tüketicilerin de sadece gıda maddeleri ve diğer tüm ürünlerle ilgili şikâyetlerini her zaman Ankara Ticaret Odası Disiplin Kurulu'na bildirebileceklerini sözlerine ekledi.